Η γέννα μου (αφιερωμένο στους γιους μου)
Πριν από δύο χρόνια, αρχές καλοκαιριού, μόλις είχα μπει στον όγδοο μήνα της εγκυμοσύνης μου. Ήμουν χαρούμενη γιατί είχαμε πιάσει ένα σημαντικό στόχο: τις 32 βδομάδες κύησης. Στη δίδυμη κύηση, η προωρότητα είναι μια απειλή που πλανάται συνεχώς πάνω από το κεφάλι σου. Ήταν ένας από τους πολλούς λόγους που δε χάρηκα την εγκυμοσύνη μου όσο θα ήθελα. Είχα άγχος… Ένα σφίξιμο στο στομάχι μη συμβεί κάτι κι ο τοκετός δεν πάει καλά.
Στη 12η βδομάδα της εγκυμοσύνης μου, αφού τελειώσαμε την αυχενική διαφάνεια, η γιατρός μας είπε πως θέλει να μας μιλήσει… «Όλα είναι καλά με το μωρό, φυσιολογική ανάπτυξη, σωστή λειτουργία οργάνων, υπάρχει όμως ένα θέμα το οποίο αντιμετωπίζεται μεν αλλά είναι εξαιρετικά σπάνιο. Οι έλικες του εντέρου φαίνονται ξεκάθαρα να επιπλέουν μέσα στο αμνιακό υγρό. Το μωρό έχει γαστρόσχιση».
Γαστρόσχιση…τι είναι αυτό; Τρομακτικό και μόνο που το ακούς… Μας εξήγησε κάποια πράγματα, μας έδωσε τηλέφωνα για επαφές με παιδοχειρουργούς, νοσοκομεία κτλ. Έψαχνα στο ίντερνετ με το που βγήκα από το γραφείο… Σχεδόν μηδενική αναφορά στην ελληνική βιβλιογραφία, κάποια άρθρα στα αγγλικά με στατιστικά και ποσοστά, βίντεο από γονείς με την ιστορία του δικού τους μωρού και εικόνες… Εικόνες που σου προκαλούν φόβο.
Σπουδαία νέα σχετικά με την υγεία των πρόωρα γεννημένων παιδιών είδαν πρόσφατα το φως της δημοσιότητας. Μέσα σε 20 χρόνια, οι ομάδες του Εθνικού Ινστιτούτου Υγείας και Ιατρικής Έρευνας στη Γαλλία διαπίστωσαν μια ξεκάθαρη βελτίωση του ποσοστού επιβίωσης των παιδιών που γεννιούνται πρόωρα και μια μείωση κατά το ήμισυ στις εγκεφαλικές βλάβες μέχρι την ηλικία των 2 ετών.
Μερικές φορές αναρωτιέμαι σε ποιον απευθύνονται τα παραμύθια; Στα παιδιά ή στους μεγάλους; Μήπως διαβάζοντάς τα ο ενήλικας παίρνει το μήνυμα που χρειάζεται να μεταφέρει στο παιδί κι αν η ιστορία αρέσει στον ίδιο, θα τη διηγηθεί με τέτοιο τρόπο που τελικά θα την αγαπήσει και ο μικρός του ακροατής; Αφορμή για τις σκέψεις μου αυτές στάθηκε ένα παιδικό βιβλίο που διαβάσαμε τις προάλλες – συνηθίζουμε ακόμη να διαβάζουμε μαζί βιβλία, παρότι πλέον μπορεί και μόνη της – γιατί ένιωσα ότι πρωτίστως σε μένα είχε κάτι να πει. Μία από εκείνες τις απλές αλήθειες που αρκεί μία στιγμή για να συνειδητοποιήσεις τη σημασία τους στη ζωή σου.
Μετράω τα δάχτυλά της. Πέντε και πέντε και πέντε και πέντε. Τα φιλάω. Κοιτάζω με θαυμασμό τα καινούργια δόντια της, αυτά που ξεπροβάλλουν σιγά σιγά για να μείνουν για πάντα στο χαμόγελό της. Εκστασιάζομαι με κάθε συλλογισμό της, ξεκαρδίζομαι με τα αστεία της, την κοιτάζω σαν χαζή, όταν εκτελεί ασκήσεις γυμναστικής ή όταν τραγουδάει με τη χορωδία ή όταν τρέχει. Κυρίως αυτό. Κι ας τρέχει ακόμη λίγο ατσούμπαλα. Δεν μπορώ να πιστέψω ακόμη και σήμερα, σχεδόν 8 χρόνια μετά τη γέννησή της, ότι έχει δύο πόδια που της επιτρέπουν να τρέχει. Νιώθω σαν τον γονιό που βλέπει το παιδί του να περπατάει για πρώτη φορά και θέλω να τη χειροκροτήσω, ξανά και ξανά. Μοιάζει απίστευτο. Είμαι χαζομαμά ή είναι που ξέρω πως τίποτε δεν είναι δεδομένο. Και αυτό με κάνει να αντιμετωπίζω την κάθε ύπαρξη σαν θαύμα. Ένα θαύμα που ξέφυγε από οτιδήποτε μπορούσε να πάει στραβά. Και την κόρη μου – αλλά και όλα τα πρόωρα παιδιά – σαν θαύμα επί 2.
Όταν γέννησα πρόωρα, πριν από σχεδόν 8 χρόνια, και ζήτησα να δω την ψυχολόγο του μαιευτηρίου, εκείνη απόρησε τι την ήθελα. Δεν ήταν, μήπως, το παιδί καλά; Όταν λίγους μήνες αργότερα αναζητούσα baby sitter για την 6 μηνών κόρη μου και βρήκα κάποια μαία η οποία εντελώς τυχαία είχε εμπειρία στην επιλόχειο κατάθλιψη, μου είπε: «Εσείς πάθατε επιλόχειο με λόγο». Ήταν όμως επιλόχειος κατάθλιψη; Υπάρχει άραγε επιλόχειος με ή χωρίς λόγο;
Σήμερα, οι γονείς ξέρουν πολλά για την επιλόχειο κατάθλιψη και υπάρχουν τρόποι και ειδικοί για να τη διαγνώσουν και να την αντιμετωπίσουν. Πρόσφατα μάλιστα έπεσα πάνω σε ένα δημοσίευμα που περιέγραφε την εμπειρία μιας αμερικανίδας μητέρας με πρόωρο μωρό. Στα μαιευτήρια εκεί τους δίνουν να συμπληρώσουν ερωτηματολόγια σχετικά με τη μητρική κατάθλιψη, ώστε να εντοπίσουν τις υποψήφιες ή πάσχουσες μαμάδες και να τις βοηθήσουν. Εκείνο όμως για το οποίο δεν ψάχνουν ούτε εκεί, που είναι πιο μπροστά ομολογουμένως, πόσο μάλλον εδώ, είναι το μετατραυματικό στρες ή σύνδρομο. Post traumatic stress disorder διεθνώς. Το παρουσιάζει το 53% των μαμάδων που πέρασαν την πόρτα της ΜΕΝΝ και δεν έχει να κάνει με την κλασική επιλόχειο κατάθλιψη, αν και ορισμένα συμπτώματα μπορεί να μοιάζουν.
